Plastic soep

Ooit vonden we het een geweldige uitvinding. Plastic! Zo gemakkelijk om van alles en nog wat van te maken. Speelgoed, verpakkingen, wat is er tegenwoordig niet van plastic? Maar ooit leefden we in een wereld zonder plastic. Ongetwijfeld hadden we toen een enorme behoefte aan plastic. Ik kan het me niet herinneren, want ik weet niet beter dan dat we plastic gebruiken. Vanaf kleins af aan hadden we plastic om dingen in te verpakken en als speelgoed. Maar tegenwoordig probeer ik het gebruik van plastic te verminderen.

Geschiedenis van plastic

Als ik me al geen wereld zonder plastic kan voorstellen, dan kunnen de kinderen zich dat al helemaal niet. Zij kunnen zich niet eens een wereld zonder internet voorstellen, laat staan plastic. Daarom ging ik toch eerst eens op zoek naar de geschiedenis van plastic.
Plastic is pas uitgevonden in het begin van de vorige eeuw. Voorlopers van ons huidige plastic al in de 19e eeuw en begin van de 20e eeuw. Piepschuim en bakeliet (bij mij vooral bekend van een bakelieten telefoon). Hoewel ik er volgens mij nog nooit een in het echt heb gezien. En pas na de tweede wereldoorlog werd plastic normaal.
Hoewel normaal? Plastic is toch nog steeds een kunststof, letterlijk. Want het komt in de natuur niet voor.

Aardolie

Van aardolie naar plastic. Een hoofdstuk uit een scheikundeboek van lang geleden. Ergens weet ik nog wel dat het gemaakt is van aardolie, maar hoe dat proces ook al weer zit, dat ben ik wel weer vergeten.
De meest simpele omschrijving vond ik op Wikikids. Goed om ook te gebruiken als je het aan je eigen kinderen wilt uitleggen. Of als je nooit veel met vakken als scheikunde hebt gehad.

Aardolie is een mengsel van 200 tot 800 verschillende stoffen.
Plastic is gemaakt uit aardolie. dat wordt eerst gescheiden.
In een olieraffinaderij worden er veel schadelijke stoffen uitgehaald die niet in plastic thuishoren.
Na de oliescheiding ontstaat Nafta en daar wordt plastic van gemaakt.
De Nafta kraken: verwarmen tot 900 gr.Celsius: het breekt in kleine stukken- dat gebeurt in krakerfabrieken.
Chemische fabrieken zoals DOW (in Terneuzen staat een fabriek) maken er verschillende plastics van, met hoge druk en warmte.

Via Schooltv vond ik dit filmpje wat het leuk uitlegd. Wel voor de iets oudere kinderen.
https://www.schooltv.nl/video/plastic-wat-is-plastic-en-wanneer-is-het-ontdekt/

Aardolie mag dan een natuurlijk product zijn, door het op deze manier chemisch te verwerken, ontstaat er een product dat niet meer natuurlijk is.
En daar zit ook direct het grootste deel van het probleem.

Voordelen van plastic

Er zijn genoeg voordelen van plastic te noemen. Je kunt het maken in elke gewenste vorm, kleur en bepaald zelf of je het buigzaam wilt. Het is licht, dus gemakkelijk in gebruik, geen zware ijzeren voorwerpen meer nodig als je het ook met plastic af kan. Het is ook nog eens erg goedkoop. En wellicht het handigste. Het gaat ontzettend lang mee. Of is dat nu eigenlijk juist helemaal niet zo’n voordeel?

Nadelen van plastic

Ik denk dat we vroeger, zo in de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw, heel blij waren met de komst van plastic. Het maakte veel dingen in het dagelijks leven eenvoudiger. Lichtere en goedkopere voorwerpen, langer houdbare producten door ze in lekker veel plastic te verpakken. Het walhalla voor de huisvrouw van toen.
Maar wat we toen nog niet wisten, of nou ja wel wisten, maar nog geen groot probleem in zagen, is dat plastic dus niet afbreekbaar is. Het is zo duurzaam, over 100 jaar is het er nog….. met als gevolg nu een enorme plastic soup….

Plastic soup

In onze oceanen en zeeën drijft steeds meer plastic afval. Dit komt van afval wat we op straat weggooien, visnetten die achterblijven, maar ook door het wassen van synthetische kleding of door je tanden te poetsen. Al deze verschillende soorten plastic vormen samen in de zeeën en oceanen de plastic soep.

bron: Plastic soup foundation

Niet alleen zit plastic tegenwoordig in verpakkingsmaterialen, maar ook in tandpasta, shampoo, douchegel en nog veel meer. Denk nog even een keer extra na, voor je per ongeluk een hap tandpasta doorslikt. Maar dan nog spoelen we het gewoon keihard het riool in. En niet alles kan er vervolgens uitgefilterd worden. Te klein…… en deze zogenaamde microplastics komen zo in de oceaan terecht.
Ik vond een mooie lijst op deze pagina: http://www.p-plus.nl/nl/nieuws/microplastics-microbeads
En die microplastics komen hierdoor in de voedselketen…..want vissen en andere organismen in de zee herkennen dit niet als gevaarlijk, of hebben gewoonweg niet de mogelijkheid om het niet op te eten.
De gevolgen hiervan zijn groot. Giftige plastics die zich ophopen in de voedselketen, en die wij dan weer opeten.
Maar ook het grotere afval zwerft in zee. Dieren die er in verstrikt kunnen raken, of het plastic opeten. Zij maken geen onderscheid tussen een kwal of een plastic zakje……

Kijk maar eens naar het filmpje van deze vogel:
https://www.schooltv.nl/video/afval-dode-vogels-zitten-er-vol-mee/

Oplossingen

De oplossing voor het hele probleem is echt niet zo makkelijk. Plastic kunnen we niet meer zomaar de wereld uit sturen. Daarvoor gebruiken we er teveel van. En eerlijk, het is ook heel makkelijk.
Wel kunnen we er veel slimmer mee omgaan. Plastic tasjes worden al niet meer in overvloed uitgedeeld, maar recyclen van plastic wordt nog niet overal gedaan.
Wij lopen wel minimaal 1x in de week naar de plastic bak en hoeven daardoor onze kliko met restafval echt minder vaak aan de weg te zetten, maar dat is als ik naar de afvalbakken van de buren kijk, echt nog niet bij iedereen het geval.

Ik probeer in de winkels wel zo min mogelijk met plastic te kopen. Maar zelfs een paprika en een komkommer zitten tegenwoordig in plastic verpakt. Dan blijft het product verser en langer houdbaar. Nu koop ik ze meestal om op te eten en niet om lang te bewaren en heb ik de mogelijkheid om elke dag even naar de supermarkt te gaan voor verse groente, dus van mij mag het worden afgeschaft. Weg met het plastic. Ook proberen we om niet te veel drinken in plastic flesjes te kopen. En als we dat wel doen, bijvoorbeeld bij de tennis, daar kom je er niet altijd onderuit…. het dan weg te gooien in de plastic bak in plaats van in het restafval.

Wellicht zou het werken om net als in Engeland ook statiegeld in te voeren op kleine plastic flesjes. Voor de grote flessen is dat al heel lang het geval in Nederland. Het invoeren op kleine flesjes duurt dat in elk geval nog tot 2021, als er geen andere oplossing komt om het plastic afval van deze flesjes terug te dringen.
Van mij mag dat wel per direct ingevoerd worden. Zeker nu ik van de week bij mijn plaatselijke Hoogvliet het volgende tegenkwam op de inleverautomaat:

Een win-win situatie. Je spaart de plastic flesjes op, brengt ze netjes terug voor het statiegeld. En het statiegeld kun je vervolgens doneren om de Plastic Soup Foundation te steunen.
De Plastic Soup Foundation zet zich al sinds 2011 in om te zorgen dat er geen plastic meer in de oceaan terecht komt.

Zou jij je statiegeld doneren?