Zoef! – Janneke Schotveld laat verdriet én verbeelding samen vliegen

Superjuffie heb ik regelmatig voorgelezen in de lagere groepen van de basisschool, maar verder pak ik zelf niet zo snel een boek van Janneke Schotveld. Ik concentreer me meestal meer op de B-boeken. Toch blijft het lastig om een mooi verhaal onderweg te laten liggen; als ik tijdens het voorlezen iets tegenkom dat me aanspreekt, wil ik het graag helemaal uitlezen.

Zo gebeurde het dit weekend met Zoef! Ik had drie dagen lang voorgelezen in een groep 4/5 en besloot het boek zelf op te zoeken in Storytel. Normaal ben ik geen luisterboekenmens, omdat ik me daar minder goed op kan concentreren. Maar Zoef! is kort, en met een iets hogere snelheid durfde ik het toch te proberen.

Dus daar zat ik: een paar uurtjes op de bank met een kop thee, terwijl ik luisterde naar het avontuur van Amir en Zoef. Ondertussen maakte ik nog kippensoep. En weet je? Ik heb waarschijnlijk weinig gemist van het verhaal. Best trots op mezelf!

Een tapijt met een eigen wil

Het verhaal begint met Amir, die zijn hond Oela heeft verloren. De allerliefste hond van de wereld, zomaar weg. Iedereen die ooit een huisdier heeft gehad, weet hoe groot dat verdriet kan zijn. Maar waar veel kinderboeken vooral over troosten of missen gaan, kiest Schotveld voor een andere route: ze laat Amir op reis gaan.

Nabij zijn bed ligt ineens een oud, pratend tapijt. Niet zomaar eentje, maar Zafar Omar Emín Faroek de Veertiende — gelukkig mag Amir hem gewoon Zoef noemen. Samen vertrekken ze naar “de Grens”, een mysterieuze plek waar Oela heen is gegaan. En als het lukt, wil Amir haar daar terugvinden.

Rouw met vleugels

Wie Schotveld kent, weet dat ze zware thema’s niet uit de weg gaat, maar ze altijd verpakt in hoop en humor. Zoef! is een prachtig voorbeeld daarvan. Het boek helpt kinderen praten over verlies — niet met grote woorden, maar via herkenbare gevoelens. Verdriet, hoop, twijfel, moed: het zit er allemaal in.

En ondertussen is het verhaal nooit alleen maar somber. Want een vliegend tapijt dat moppert als het te lang stilstaat, een jongen die zijn hond wil redden, en een wereld vol wonderlijke figuren… dat maakt het avontuur magisch én luchtig tegelijk.

Een vleugje Griekse mythologie

Wat dit boek extra bijzonder maakt, is de manier waarop Schotveld klassieke mythologische beelden door het verhaal weeft. Zonder ooit echt ingewikkeld te worden, hoor.

• Zo ontmoeten Amir en Zoef onderweg een driekoppige hond Bertus, dat klinkt veel stoerder dan Berta, die direct doet denken aan Cerberus, de bewaker van de onderwereld.
• De plek waar ze heen moeten heet “de Grens” — een duidelijke knipoog naar de rivier Styx, die in oude verhalen de grens vormt tussen leven en dood.
• Het idee van een reis om iemand uit de dood terug te halen, verwijst subtiel naar het verhaal van Orpheus. In het boek is dat Oorpluis geworden. Een leuke manier om raakvlakken met de mythologie te bespreken.
• En dan is er nog Vadertje Tijd, een vriendelijk maar wijze figuur die een beetje doet denken aan Chronos, de Griekse god van de tijd.

Meer dan een avontuur

Juist door die mythologische laag voelt Zoef! groter dan een gemiddeld kinderboek. Het is niet alleen een spannend avontuur, maar ook een verhaal dat troost biedt en vragen oproept. Wat gebeurt er na de dood? Kun je iemand echt kwijt zijn als je hem blijft herinneren?

Het mooie is dat Schotveld geen antwoorden geeft, maar ruimte laat voor gesprek. Ouders kunnen zo samen met hun kind praten over verdriet, afscheid nemen en hoop houden — zonder dat het te belerend wordt.

Voorlezen of zelf lezen

De taal is vlot en beeldend, precies wat je van Schotveld verwacht. De prachtige illustraties van Nadia Meezen maken het geheel af: kleurrijk, warm en net zo fantasierijk als het verhaal zelf.

Het boek is geschikt om voor te lezen vanaf een jaar of 7, en om zelf te lezen vanaf ongeveer 8 jaar. Perfect dus voor de midden- en bovenbouw van de basisschool. Niet voor niets is Zoef! ook een thematitel van de Kinderboekenweek 2025 voor groep 3-4.

Waarom je dit boek niet wilt missen

Als ouder, leerkracht of boekenliefhebber is Zoef! een titel die je raakt. Het is een verhaal over rouw, maar ook over durf, liefde en de kracht van verbeelding. En dat alles met de bekende warmte en humor van Janneke Schotveld.

Een boek dat kinderen helpt woorden te vinden voor verdriet, en volwassenen eraan herinnert dat fantasie soms de beste troost biedt.

Boekinformatie

Aantal sterren: ✩✩✩✩✩ [5/5]

Titel: Zoef!

Auteur: Janneke Schotveld

Illustraties: Nadia Meezen

Uitgeverij: Van Goor / Unieboek | Het Spectrum

Prijs: €12,50

Aantal pagina’s: 128

ISBN: 978 90 00393 25 1

Waar te koop? Verkrijgbaar bij je lokale boekwinkel of online bij Bol.com. Een ideaal cadeau voor kinderen die houden van spanning in de decembermaand — en voor ouders die niet bang zijn voor een boek met een donkere rand.