Vogels in de tuin – de stilte van de zomer en de voorbereiding op de herfst
Bij de laatste klussen van de nazomer viel het me op dat het nog zo rustig is in de tuin. Maar nu keren de vogeltjes die ik tot diep in het voorjaar heb gezien in de tuin langzaam weer terug. Ik houd met de werkzaamheden
De stilte van de zomer en waarom dat logisch is
De afgelopen maanden was het opvallend stil in de tuin. Waar ik tot ver in het voorjaar nog vrolijk werd van de koolmees en het roodborstje, leek het in de zomer alsof ze allemaal waren vertrokken. Even dacht ik dat het aan ons lag — met de kat die graag buiten rondscharrelt en omdat we zelf meer in de tuin zitten., maar ik weet inmiddels ook dat in de zomer veel vogels zich terugtrekken. Ze vinden dan volop natuurlijk voedsel in de omgeving, zijn druk met hun jongen of verschuilen zich tijdens de rui. Tussen het volle bladerdek zie je ze nauwelijks. En omdat wij geen mussen in de tuin hebben die in de zomer veel kwetteren, lijkt het veel stiller. Wij moeten het doen met de grasparkieten, kauwen en eksters en natuurlijk de koolmezen, pimpelmezen en merels die na het voorjaar ook minder gaan zingen.
Nu de herfst zijn intrede doet, merk ik dat de tuin langzaam weer tot leven komt. Dus ik al uit naar die mooie wintermomenten waarop de tuin weer vol zit met vogels die tussen de takken scharrelen, op zoek naar wat lekkers.
Je tuin voorbereiden op de komst van de vogels
Hoewel ik nog geen drukte zie bij het voederplekken, er is ook nog meer dan genoeg voedsel te vinden en voeren wij nog niet actief, is dit juist de tijd om de tuin alvast klaar te maken voor het nieuwe seizoen. Vogels hebben straks weer meer behoefte aan beschutting en veilige plekken om te rusten. Een rommelhoekje met wat bladeren of takken is bijvoorbeeld ideaal — daar vinden ze insecten en kunnen ze schuilen als het koud of nat is.
Ook een goed moment om even te kijken naar de nestkastjes. In het voorjaar gebruiken vogels die om te broeden, maar in de winter slapen ze er graag in om warm te blijven. Maak de kast schoon (alleen met heet water, zonder schoonmaakmiddel) en hang hem alvast op een rustige, beschutte plek. Zo kunnen de meesjes of het roodborstje hem op tijd ontdekken voordat de koude nachten beginnen.
Verder helpt het om struiken en hagen niet te rigoureus te snoeien. Dichte beplanting biedt bescherming tegen wind, kou én roofdieren — vooral belangrijk als er katten in de buurt zijn die graag op avontuur gaan.
Kleine aanpassingen, groot verschil
Nadat je beschutting hebt geregeld, kun je alvast nadenken over waar je later voedsel wilt aanbieden. Zet het voederhuisje of de voederplank neer, maar vul hem nog niet. Zo wennen de vogels aan de plek en komen ze straks vanzelf terug zodra het kouder wordt en er minder natuurlijk voedsel te vinden is.
Een andere slimme voorbereiding is om alvast te zorgen voor vers water. Zelfs in de herfst drinken en badderen vogels graag, zolang het niet vriest. Een lage schaal of vogelbad is al genoeg — zet 'm op een rustige plek en ververs het water regelmatig.
Uitkijken naar wintergezelschap
Hoewel het dus nu nog rustig is in de tuin, weet ik dat dat niet lang meer duurt. Zodra de temperaturen dalen en de dagen korter worden, keren de vogels terug — alsof ze ineens weer weten dat hier een veilige plek is. Ik kijk er elk jaar naar uit: koolmezen die dartelen tussen de takken op zoek naar de vele muggen die onze tuin dan nog rijk is, het roodborstje dat nieuwsgierig dichterbij komt, en de merel die de besjes uit de hulst komt eten.
Voor mij hoort dat echt bij de winter: dat levendige schouwspel buiten het raam terwijl binnen de kaarsen branden. Het geeft de tuin iets huiselijks, iets vertrouwds. En als je er nu alvast een beetje aandacht aan besteedt, zul je merken dat jouw tuin straks ook een favoriete plek wordt voor de vogels in de buurt.
Praktische producten om alvast te regelen
Onderstaand vind je handige categorie-links naar Bol.com met voorbeelden van producten die goed passen bij wat je nú kunt voorbereiden.
- Nestkasten & onderhoud: Nestkasten — kies een eenvoudig model dat je makkelijk kunt schoonmaken en ophangen.
- Voederhuis & voederplank (plaatsen, nog niet vullen): Vogelvoederhuisjes — zet de plek vast, maar wacht met vullen tot het echt kouder wordt.
- Vogelbaden & watervoorziening: Vogelbaden — een lage schaal doet al wonderen.
- Voer (voor later): vetbollen, ongezouten pinda’s en meelwormen: Vetbollen en pinda’s · Meelwormen.
