Clematis

Clematis snoeien en verzorging – uitgebreid overzicht

Wat is clematis?

Clematis is een veelzijdige klimplant die in veel tuinen te vinden is, met ontzettend veel verschillende soorten en varianten. Ze worden vaak gekozen om hun rijke bloemenpracht, die in verschillende seizoenen kan bloeien. Om het beste uit je clematis te halen, is het belangrijk om te weten tot welke snoeigroep jouw plant behoort, zodat je hem op het juiste moment en de juiste manier snoeit.

De drie clematisgroepen en hun kenmerken

Groep 1 – Vroege bloeiers

  • Bloeitijd: meestal in het vroege voorjaar (april-mei)
  • Bloeit op: oud hout (takken van het vorige jaar)
  • Snoei: direct na de bloei, vaak alleen lichte snoei of het verwijderen van dode of zwakke takken
  • Groei: vaak wat minder snel en stevig dan groep 3
  • Voorbeelden: Clematis montana, Clematis alpina, Clematis macropetala

Groep 2 – Tweemaal bloeiers

  • Bloeitijd: tweemaal per jaar, eerst in het voorjaar en later in de zomer (mei en augustus)
  • Bloeit op: deels op oud hout en deels op nieuw hout
  • Snoei: lichte snoei in het vroege voorjaar (februari-maart) om de plant vorm te geven en dode takken te verwijderen. Na de eerste bloei kunnen de uitgebloeide delen licht worden teruggesnoeid om de tweede bloei te stimuleren.
  • Groei: matig tot stevig, meer vertakkingen door lichte snoei
  • Voorbeelden: Clematis ‘Nelly Moser’, ‘Comtesse de Bouchaud’, ‘Jackmanii’

Groep 3 – Sterke groeiers

  • Bloeitijd: zomer tot nazomer (juli-september)
  • Bloeit op: nieuw hout (scheuten van het huidige groeiseizoen)
  • Snoei: stevige snoei in het vroege voorjaar (februari-maart) tot ongeveer 30 cm boven de grond, om de plant te stimuleren om nieuwe scheuten te vormen. Daarnaast is zomersnoei (in juli) mogelijk om de groei te beperken en bloei te verbeteren.
  • Groei: zeer snel en krachtig, soms overwoekert de plant de steunstructuur
  • Voorbeelden: Clematis ‘The President’, Clematis viticella, Clematis ‘Warszawska Nike’

Hoe herken je welke groep jouw clematis is?

Het bepalen van de juiste snoeimethode begint bij het herkennen van de clematisgroep. Dat lijkt lastig, maar met een paar kenmerken kom je al een heel eind:

Clematis

  • Bloeitijdstip:
    Let goed op wanneer je clematis bloeit.
    – Bloeit hij al in het vroege voorjaar (maart-april)? Dan hoort hij waarschijnlijk bij groep 1.
    – Bloeit hij twee keer per jaar, in het voorjaar én nog een keer in de zomer? Dan zit je met een groep 2.
    – Komt de bloei pas echt op gang in de zomer of nazomer (juli t/m september)? Dan is het vaak een groep 3-clematis.
  • Snoeimethode:
    De manier waarop je clematis reageert op snoei zegt ook iets over de groep.
    Groep 1: snoei licht na de bloei, vooral om de plant in vorm te houden.
    Groep 2: lichte snoei in het voorjaar (bij dode of zwakke takken) en eventueel na de eerste bloei.
    Groep 3: stevige snoei in het vroege voorjaar tot zo’n 30-50 cm boven de grond; zomersnoei is ook mogelijk.
  • Groeiwijze:
    Groeit jouw clematis als een speer en vult hij binnen een seizoen een heel rek? Dan is het waarschijnlijk een sterke groeier uit groep 3. Deze hebben vaak lange scheuten en veel bladgroei.
  • Soortnaam en beschrijving:
    Heb je het plantenetiket nog? Daarop staat meestal de soortnaam en vaak ook informatie over bloeitijd en snoeiadvies. Heb je geen etiket meer? Dan kun je de soort proberen te achterhalen via een plantenapp, een tuincentrum of door een foto mee te nemen naar een kweker of tuinexpert.

Wanneer snoeien per groep?

GroepSnoeimoment(en)Snoeimethode
1Direct na bloei in voorjaarVerwijder dode, zwakke takken; lichte snoei
2Vroeg voorjaar + na eerste bloeiLichte snoei voor vorm; terugknippen na bloei
3Vroeg voorjaar + zomersnoeiSterke snoei tot ca. 30 cm boven grond; in juli scheuten inkorten

Algemene verzorging van clematis

  • Water geven: Houd de grond vochtig, vooral in droge periodes. Clematis houdt van een diepe, vochtige wortelzone.
  • Voeding: Gebruik in het voorjaar een meststof met kalium voor bloeistimulatie. Eventueel in de zomer opnieuw bemesten.
  • Steunen: Bind de scheuten losjes aan latwerk of draad om de plant te ondersteunen en te begeleiden.
  • Grond en locatie: Clematis houdt van voedselrijke, goed doorlatende grond en een plek in de zon of halfschaduw, met wortels liefst in de schaduw.

Veelgestelde vragen (FAQ)

Waarom groeit mijn clematis zo hard?
Dit is typisch voor groep 3 – de sterke groeiers. Ze reageren goed op goede voeding en voldoende water, waardoor ze snel en stevig groeien. Zomersnoei kan helpen de groei te beheersen.
Wat doe ik als ik mijn clematis verkeerd heb gesnoeid?
Meestal herstelt de plant zich goed, al kan de bloei het volgende jaar minder zijn. Zorg dat je weet tot welke groep jouw plant behoort om de juiste snoeimethode toe te passen.
Hoe herken ik mijn clematisgroep?
Let op bloeitijd en snoeimoment. In twijfel kun je altijd een foto of naam naar een tuinexpert sturen.
Reactie plaatsen